Geçmişten iyi bir ders almak ve geleceği o dersin ışığı altında yönlendirmek geçmişi çok iyi kriterlerle ve değer yargılarıyla değerlendirmeye bağlıdır. Bu zaviyeden tarihe sadece bir olaylar yığını veya geçmiş zamanda vuku bulmuş olayların bir hikayesi olarak değil devletlerin yükselmesinin ve sukutunun sebeplerini anlamak için öğrenilmesi gereken bir ilim olarak bakmak mühim bir hakikattir.

Ahmet Hamdi Tanpınar "Sahnenin Dışındakiler" adlı eserinde "mefkûre adamlığını" onca öğretmen arasında Tarih öğretmenine vurguluyor ve "Maziyi ihmal edersek hayatımızda ecnebi bir cisim gibi bizi rahatsız eder... Sıçrayabilmek ufuk değiştirmek için dahi bir yere basmak lazım. Bu kuvveti her millet mazisinden alıyor." diyor. Tarihin ara sokaklarında geziyoruz ama biliyoruz ki ana caddeye de ara sokaklardan ulaşılır.